Akıldışı Ama Öngörülebilir (Dan Ariely)
Kitap adı: Akıldışı Ama Öngörülebilir (Kararlarımızı Biçimlendiren Gizli Kuvvetler)
İnsan davranışları hakkında yeni ve ilginç bir bakış açısı…
- Para hakkında nasıl düşünüyoruz?
- Bankerlerin ekonomiyi gözden kaçırmasının nedeni neydi?
- İnsanların bankalara aşırı borçlanmasının nedeni neydi?
- Kararlarımızı yönlendiren akıldışı kuvvetler nelerdir?
- Kendimizi ekonomik çıkmazlardan nasıl kurtarabiliriz?
New York Times ve Wall Street Journal listelerinde uzun süre birinci sırada yer alan Akıldışı Ama Öngörülebilir’in gözden geçirilmiş ve genişletilmiş bu baskısında, Duke Üniversitesi öğretim üyelerinden davranışsal iktisatçı Dan Ariely, hem mevcut ekonomik krizin temel nedenlerinden bazılarını hem de kararlarımızı şekillendiren gizli kuvvetleri araştırıyor.
Sıkça rastlanan olayları ve zekice deneyleri çığır açıcı analizlerle harmanlayan Ariely, beklentilerin, duyguların, sosyal normların ve gözle görülemeyen görünüşte mantıksız diğer kuvvetlerin akıl yürütme becerilerimizi nasıl çarpıttığını gösteriyor. Kişisel, ulusal ve küresel politikaları planlarken geleneksel iktisat teorilerine bel bağlamamızın tehlikeli olabileceğini açıklıyor. Bireysel ya da kurumsal olarak yaptığımız hatalar hiçbir zaman rasgele değildir ve bir araya geldiklerinde piyasada yıkıcı sonuçları olan bir etki oluşturabilirler. Bu sistematik ve öngörülebilir hataların sonuçları, ilk kez mevcut küresel ekonomik krizin ışığı altında açıklanıyor.
Kitapta Öne Çıkan Temel Noktalar
- Akıldışılık Sistematik Bir Olgudur
- Bedava (Free) Etkisi
- Görecelilik (Relativity) Tuzağı
- Sosyal Normlar ve Piyasa Normları
- Beklentilerin Gücü
- Fiyatın Algı Üzerindeki Etkisi
- Kendine Hâkim Olamama (Procrastination)
- Sahiplik Etkisi (Endowment Effect)
- Seçimlerin Çerçevelenmesi (Framing Effect)
- Ahlaki Gevşeme (Moral Flexibility)
- Duygusal Durumların Etkisi
- Kayıp Korkusu (Loss Aversion)
- Beklentiler, Arzular ve Kendi Çıkarımız
Ariely’nin vardığı temel sonuç: İnsanlar rasyonel değildir ama hataları rastlantısal da değildir.
Bu öngörülebilir akıldışılık, ekonomi politikalarının, fiyatlamaların, vergilendirmenin ve davranışsal düzenlemelerin tasarımında dikkate alınmalıdır.
Bu yazı reklam amaçlı değildir. Akademisyen ve öğrenciler için tavsiye niteliğindedir.
